Het fries vertelt het verhaal van De Eerste Schipvaart van Cornelis de Houtman in 1595 naar Java. Deze reis leidde tot de oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie in 1602 – hier wederom opgevoerd als opmaat naar de latere koloniale geschiedenis.
De Eerste Schipvaart is gepresenteerd als verbeelding van avontuurlijkheid en moed, eerlijke handel en goede bedoelingen. Vanuit het tegenovergestelde perspectief kan deze eerste reis ook gezien worden als het begin van een systeem van bezetting, geweld, exploitatie en overheersing.
Deze reis zou ook gezien kunnen worden als het begin van een reeks conflicten op grond van verschillen in culturele omgangsvormen. In een van de taferelen ontmoeten opperkoopman De Houtman en de Sultan van Bantam elkaar op het eiland Java. Houtman dacht bij deze ontmoeting respectvol te zijn door op te staan, naar Nederlands gebruik zijn hoed af te nemen, zijn hand op zijn zwaard te leggen en te beginnen met spreken. Dit alles ging echter in tegen alle beleefde Javaanse gedragsregels en kwam over als niet minder dan een oorlogsverklaring. Het was de eerste in een lange reeks van confrontaties die de voor Nederland zo winstgevende én gewelddadige relatie met Indonesië zou tekenen door onbegrip en wantrouwen.
